Knap staaltje werk in Jisp

De oude klokkenstoel in de toren van de Jisperkerk is aan vervanging toe. In de loop der jaren – na diverse reparaties – is het houten frame verrot. Door de regen – die via de luigaten in de toren naar binnenslaat – raakt het hout aangetast. Thames Heijkamp kan zich nog herinneren dat hij in de jaren tachtig al aan het repareren en oplappen was. Vandaar dat de gemeente Wormerland opdracht gaf aan Bouwbedrijf Arvid Zwart om een nieuwe klokkenstoel te maken.

Deze foto is gemaakt door Jan Koene

Thames had daar wel zin in maar hij vertelde erbij dat er eerst over nagedacht moest worden: “hoe pakken wij dat aan!” Hij werkt niet meer voor zichzelf maar ’s morgens om 8.00 uur staat Thames al in de werkplaats om te klussen. Hij maakt onder andere kozijnen voor Arvid en nu dus een nieuwe klokkenstoel. Arvid is erg blij met zijn hulp en laat dat ook wel blijken. “Natuurlijk ben ik blij met Thames, hij maakt mooie kozijnen en daar ligt een goot waar hij mee bezig is.”

Arvid en Thames poseren bij de klokkenstoel die inmiddels in de grondverf staat

De klokkenstoel is een stellage van dikke houten balken, waarin een klok kan worden opgehangen. In de gaten bovenin past een tuimelaar met een wiel waar het touw langsloopt dat aan de klok is bevestigd. Aan de andere zijde zit een grote hamer die het hele en halve uur slaat. Het luiden van de klok veroorzaakte vaak scheuren in de toren. Daarom werden verschillende houten constructies ontwikkeld die de trillingen goed naar beneden geleidden en toch het gewicht van de beweegbare klok konden dragen.

Met een tekening van de gemeente maakt Thames alle onderdelen. “Tjonge, jonge het is een heel circus hoor. Je krijgt dan een tekening en dan ga je een uitslag maken op ware grootte. Daarna kan je bepalen hoe lang die poten en schoren moeten worden. Je moet wel zuiver werken hoor. We passen hem hier in de werkplaats helemaal in elkaar.” Thames noemt het een uitdaging. “Echt heel leuk werk.” Hij roept vervolgens: “wat een wereld hè? Van tevoren denk je, ik heb er zo en zo lang werk aan maar dat valt nog tegen.”

De houtsoort die gebruikt wordt is Oregon Pine uit Canada. “Bomen van veertig meter hoog, prachtig hout en daar zitten bijna geen kwasten in.” De verbindingen van de klokkentoren worden gemaakt met pen en gat. Als alles goed pas is dan kunnen ze het in de toren in elkaar zetten. “Je moet toeters en bellen aan de hand halen wil je het allemaal kunnen maken. Een houtje hier en een houtje daar. Het is 2 kub hout dus loodzwaar.”

Glunderende koppies, de eerste balk is boven

Seegher voert de regie

In de toren wordt het definitief in elkaar gezet. Op woensdagochtend is het zover. De klok wordt stilgezet en de oude klokkenstoel wordt gesloopt en afgevoerd. Via een katrol en een elektrische lier worden de onderdelen een voor een naar boven gehaald. Twee jonge honden, Arvid en Thames (76) rennen de kerktoren in en Seegher staat beneden om de zware balken te geleiden zodat ze niet tegen de kerkmuur aanklappen. Aan de grijnzende mannen bovenin de toren is te zien dat het volgens plan gaat en een voor een worden de zware balken door de luigaten getild.

Gelukt!

De expert voor het uurwerk Jan Scholtens is ook aanwezig, hij zal na afloop de klok weer gelijk zetten. De klok van de Jisperkerk hangt weer voor jaren in een robuust houten frame. De gemeente Wormerland kan trots zijn op de makers!